تسلّط بر منابع نفتی استراتژیک خلیج فارس و تهاجم نظامی ایالات متّحده به عراق

نویسندگان

1 استادیار گروه روابط بین الملل، دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای، دانشگاه تهران

چکیده

ایالات متّحده در مارس 2003 م، با اتّخاذ سیاست یک جانبه گرایی، بدون مجوز شورای امنیت و خارج از کانال های سازمان ملل متّحد، به عراق حملة نظامی کرد. نخستین مداخلة آمریکا در عراق، در سال 1991 و با مجوز شورای امنیت و ائتلاف به نسبت بزرگی از متّحدانش صورت گرفت و سرانجام ایالات متّحده موفّق شد کویت را از اشغال عراق خارج کند؛ اما تهاجم نظامی آمریکا در مارس 2003 به عراق، به طور کامل با حملة قبلی تفاوت داشت. مسئله ای که در این پژوهش مطرح می شود، این است که مهم ترین علّت تهاجم نظامی ایالات متّحده به عراق در سال 2003 چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال، تسلّط بر منابع نفتی استراتژیک خلیج فارس به منزلة فرضیة اصلی مطرح و تأیید می شو د. برای آزمودن فرضیة اصلی، به شیوة مثبت عمل کرده، به شاخص ها و مفاهیمی که اثبات کنندة این فرضیه باشند، اشاره می شود. همچنین به تلاش تاریخی قدر تهای بزرگ برای تسلّط بر منابع نفتی استراتژیک اشاره می کنیم، سپس نقش لابی ها و شرکت های چندملیتی نفتی را بررسی خواهیم کرد. در ادامه، موقعیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک خلیج فارس، اهداف استراتژیک آمریکا در خلیج فارس و استراتژ یهای نفتی این کشور در خلیج فارس مورد مطالعه قرار می گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Access to and Domination of the Persian Gulf Strategic Oil Resources and the US Invasion of Iraq

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Takhshid 1
  • Mahdi Matin 2
1
2
چکیده [English]

Adopting a unilateral policy, the United States attacked Iraq without permission from the United Nations' Security Council in March 2003. The first intervention of the United States took place in Iraq in 1991 with permission from the Security Council, accompanied by a coalition of the US allies. As a result of this military intervention, the United States managed to liberate Kuwait at that time, but the US invasion of Iraq in March 2003 was quite different from the previous one. What this research tends to investigate is the main reason for the US invasion of Iraq in 2003. To answer this question, the issue of access to and domination of the Persian Gulf Strategic Oil Resources is presented as a main hypothesis and is confirmed. In order to confirm the research hypothesis, the historical attempts of great powers for controlling strategic oil resources was discussed. Additionally, the role of relevant negotiations (oil lobbies) and multinational oil companies was considered. Subsequent to this phase, the geo-strategic and geo-economic position of the Persian Gulf and its oil strategies in the region were taken into consideration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy Security
  • Iraq
  • Multinational Oil Companies
  • Oil Resources
  • Oil Strategies
  • OPEC
  • the Persian Gulf
  • United States